Post tenebras lux

Mamy na Karczowce Srode Popielcowa bardzo uroczyscie obchodzilismy - a wiernych bez liku.
Teraz po kolacji bardzo skromnej - wrecz postnej zostalem troche w refektarzu , a potem umowilem sie z kims do pomocy dla sporzadzenia notatek . Chodzi o notatki z tego mojego wspanialego modlitewnika ks.Piotra Turbaka : Pojdz za mna - uderzajacego mnie powiewem tamtych czasow i jasnoscia wykladu. Dlaczego nie mielibysmy wrocic do mszy wedlug startego rytu? . Przeciez w liscie Benedykta XVI Summarum pontificum Papiez znosi restrykcje zwiazane z odprawianiem mszy swietej w rycie przedsoborowym - jakaz wiec przeszkoda - oprocz laciny - tutaj wystepuje ? Niechby choc jedna - ale byla msza w tamtym rycie - i bysmy zobaczyli .Z jaka by sie spotkala estyma !
------------------------------------------------------------
Okres Wielkiego Postu
Chrzescijanie od pierwszych wiekow przygotowywali sie postem do obchodu swiat wielkanocnych.
Lecz postem tak pod wzgledem surowosci jak tez czasu trwania roznie byl praktykowany. W 2 wieku poszczono tylko 2 dni przed Wielkanoca, albo 40 godzin, ale bez przerwy, i to nie jedzac ani pijac. Osobom chorym pozwalano jednak na posilek z chleba i wody. Okolo polowy 3 wieku poszczono juz caly tydzien przed Wielkanoca, posilajac sie zwyczajnie tylko chlebem i woda.
Sobor nicejski wspomina juz o poscie 40 - dniowym, jaki sie przyjal w Kosciele wschodnim prawie powszechnie. Lecz poszczono tylko przez 5 dni w tygodniu: niedziele i soboty, postu nie bylo.
Stad tez post zaczynano z 8 tygodniem przed Wielkanoca (8 tygodni x piec dni w tygodniu = 40 dni). Atoli w Wielka Sobote zawsze poszczono.
W Rzymie przyjal sie takze post przed Wielkanoca i trwal do mniej wiecej 600 r. przez 6 tygodni, a zaczynal sie w niedziele, zwana "Quadragesima", dzisiejsza niedziela po srodzie popielcowej.
Stad tez w Sekrecie na te niedziele mamy w modlitwie: "rozpoczynajac post 40-dniowy...".
Jednak dni postnych w tygodniu bylo podobnie jak na Wschodzie tylko 5: nie poszczono w niedziele, oraz we czwartki. Z postem bowiem zlaczone byly nabozenstwa stacyjne, lecz we czwartek tych nabozenstw nie bylo, bo w tym dniu poganie odprawiali swoje nabozenstwa ku czci Jowisza. Od Grzegorza Wielkiego post obowiazywal juz we wszystkie dni tygodnia oprocz niedzieli. Szesc tygodni postu po szesc dni w w tygodniu daje nam dopiero 36 dni. Te liczbe starano sie uzasadnic symbolicznie, nazywajac ja dziesiecina za caly rok: rok ma 365 dni, dziesiata czesc ogolnie wzieta da nam 36 dni. Jednak mysl, zeby poscic na podobienstwo Chrystusa przez pelne dni 40, spowodowala, ze w 8 w. dodano jeszcze 4 dni przed Quadragesima, czyli zaczynano post we srode, ktora dzis nazywamy popielcowa. Ten zwyczaj rzymski juz w 9 w. przyjal sie w calym Kosciele zachodnim.
Poza Rzymem, jak w Gallii, byly 3 dni w tygodniu wolne od postu: niedziele, czwartki i soboty.
Stad zeby miec 36 dni postu, post zaczynano z 9 niedziela przed Wielkanoca: 9 tygodni x 4 dni postu w tygodniu = 36 dni. Czyli post liturgii gallijskiej zaczynal sie nasza niedziela starozapustna. Kiedy jednak przyjal sie zwyczaj rzymski, zeby post zaczynac w srode popielcowa, oraz poscic 6 dni w tygodniu, wtedy dla wiernych post w dniech przed popielcem zniesiono, a zatrzymano go przez jakis czas dla zakonow. Lecz od 14 w. post rowniez w zakonach zaczynano w srode popielcowa. Jednach pokutny charakter owych trzech niedziel w liturgii zatrzymano.
Wielki Post przez kilka wiekow byl rownoczesnie okresem przygotowania katechumenow do uroczystego chrztu w wigilie wielkanocna. W tym tez celu nie tylko pouczano ich przez dluzszy czas na specjalnych katechezach, ale takze dopuszczano do nabozenstw wspolnych (masza katechumenow). Ostatnie zas przygotowanie tych, ktrorych uznano za godnych chrztu sw., odbywalo sie w Wielkim Poscie w lacznosci z nabozenstwami stacyjnymi.
Wielki Post byl takze okresem publicznej pokuty. Za wielkie przestepstwa jawne nakladano winowajca publiczna pokute. W pierwszy dzien postu - a wiec pierwotnie w niedziele, ktora post rozpoczynala, a pozniej we srode przed pierwsza niedziele postu - wsrod specjalnych ceremonii dawano winowajca wlosiennice i posypywano ich glowy popiolem, co zewnetrznie oznaczalo przyjecie pokuty. Wlosiennica i posypywanie glowy popiolem bylo z dawien dawna, tak u Zydow, jak tez u pogan, wyrazem pokuty, co sam Pn Jezus podkresla, mowiac o Niniwitach.
W Wielki zas Czwartek dokonywalo sie publiczne pojednanie grzesznikow z Bogiem. Z poczatkiem srednich wiekow inni wierni dobrowolnie poddawali sie ceremonii posypywania glowy popiolem.
Kosciol temu sie niezprzeciwial, bo przeciez wszyscy jestesmy grzszni i potrzeba nam pokutowac.
Tak przeto zwyczaj posypywania glow popiolem przyjal sie powszechnie i stad tez srode, ktora post zaczyna nazwano Sroda Popielcowa.

Przewodnia mysl Wielkiego Postu.
Przewodnia mysl Wielkiego Postu jest glepsza niz postow, praktykowanych w innych okresach np. podczas sluchych dni. Jej zrodlem jest swieto wielkanocnej: swiadectwo dokonanego odkupienia przez Chrystusa. Odkupienie to zostalo dla nas dokonane, stad tez by winnismy w nim uczestniczyc - uczestniczyc dwojako: przyjac jego laske, oraz zlaczyc sie z Chrystusem w dziele odkupienia naszego. Strumieniami, ktorymi otrzymujemy laski odkupienia to swiete sakramenty a zwlaszcza chrzest, spowiedz i komunia swieta. Na te trzy sakramenty Kosciol z okazji swiet wielkanocnych szczegolniejsza zwraca uwage. W dawnych wiekach przez okres Wielkiego Postu przygotowywal katechumenow do chrztu, ktorego udzielano bardzo uroczysie, aby zaznaczyc, ze to sakrament wielki, ktory nas odradza na dzieci boze, czyni czlonkami mistycznego ciala Chrystusa, daje nam raz na zawsze prawo do korzystania z lask zbawienia jakich nam udzielaja inne sakramenty. Lecz to uroczyste udzielenie chrztu katechumenom bylo zarazem przypomnieniem wszystkim wiernym tego wielkiego sakramentu. Dzis - poza krajami misyjnymi - chrztu katechumenow nie mamy. Lecz Kosciol z swojej mysli nie zrezygnowal, ale ja nam w inny sposob chce uprzytomnic: oto w wigilie wielkanocna kaze nam uroczyscie podczas swietych obrzedow liturgicznych odnowic obietnice chrztu, ktory nam juz w niemowlectewie otworzyl skarby Chrystusowego odkupienia.
Katechumeni w igilie wielkanocna nie tylko chrzest otrzymywali, ale zarzazem przystepowali do pierwszej komuni swietej, a z nimi wszyscy wierni. Te mysl Kosciol dalej nam przedklada, obowiazujac wiernych w sumieniu, by na Wielkanoc oczyscili swe dusze i przyjeli komunie swieta.
Prawda, komunie swieta mozna przyjmowac codziennie, rowniez do spowiedzi wierni czesciej przystepuja. Czyli komunia wielkanocna to nic nowego dla nas. Nic nowego w swej tresci, lecz cos nowego winno byc w sposobie. Komunie wielkanocna trzeba przyjmowac ze szczegolniejszym przygotowaniem i nabozenstwem i dziekczynieniem za laske odkupienia. Lecz samo korzystanie z laski odkupienia byloby jeszcze za malo, zeby godnie obchodzic swieta wielkanocne. Nam trzeba rowniez cos dozucic do naszego odkupienia, bo przeciez jestesmy czlonkami Chrystusa. On odkupil nas ofiara samego siebie - otoz i my jak czlonki winnismy takze upodobnic sie do niego jako ofiary. I te mysl Kosciol zawarl w ustanowieniu Wielkiego Postu. Te mysl Kosciol podkresla przy poswieceniu popiolu, te mysl wlozyl w Introit mszy popielcowej, do tej mysli powraca w tekstach liturgicznych wielkopostnych. Przypomina nam i wzywa nas do pokuty - do ofiary z samego siebie. Czyli Wielki Post ot nie samo ograniczenie pokarmow, lecz okres umartwienia, zaparcia siebie, modlitwy, zalu za grzechy, przejecia sie uczuciami Serca Jezusa, ktory stal sie postuszny az do smmierci krzyzowej, aby nas odkupic i dac nam przyklad, jak my winnismy sie przygotowywac do korzystania z laski odkupienia.

Sroda Popielcowa
1. Poswiecenie popiolu
obecnie swieci sie popiol ze spalonych galazek palmowych poswieconych zeszlego roku. Popiol jest symbolem znikomosci tego co ziemskie, oraz symbolem unizenia sie i pokuty. -W tym duchu nalezy przyjac ceremonie posypania glowy popiolem. Wskazana jest rzecza, zeby modlitwy nizej podane przejsc sobie na rannym rozmyslaniu wedllug drugiego sposobu modlenia sie.

Ant. - Wysluchaj nas, Panie, gdyz wielce laskawa jest dobroc Twoja: wedlug wielkiego zmilowania wejrzyja na nas, Panie.
Ps - Ratuj mnie, Boze, gdyz wody doszly mi po szyje. - Chwala Ojcu...- Wysluchaj nas... (jak wyzej)
Modlmy sie - Wszechmogacy, wiekuisty Boze, przebacz pokutujacym, zlituj sie nad blagajacymi i racz zeslac z nieba Aniola swietego, ktory by ten popiol poblogoslawi i poswiecil, zeby stal sie zbawienny lekarstwem dla wszystki, co pokornie wzywaja Twego imienia swietego, a w poczuciu wlasnych grzechow sami siebie oskarzaja, swoje wystepki oplakuja przed obliczem Twej boskiej laskawosci i ufnosciom usilnie blagja Twego wielkiego milosierdzia. Spraw to dla wezwania najswietszego imienia Twego, zeby wszyscy, tym popiolem posypani, otrzymali zdrowie cialai opieke dla swej duszy - Amen.


Modlmy sie: - Boze, ktoryt nie pragniesz smierci grzesznikow, ale pokuty, wejrzyj laskawie na ulomnosc ludzka i racz swej dobroci poblogoslawic ten popiol, ktorym na znak pokory i dla uzyskania przebaczenia chcemy posypac glowy swoje. Wiemy bowiem, ze prochem jestesmy i proch sie obrocimy dla grzechow swoich: spraw przto milosciwie bysmy zasluzyli sobie na odpuszczenie grzechow i na obiecana pokutujacym nagrode. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Modlmy sie:- Wszechmocny wiekuisty Boze, ktorys Niniwitom, pokutujacym w popiele i wlosiennicy , udzielil przebaczenia i ratunku, daj nam tak nasladowac ich czyny, abysmy takze jak oni otrzymali przebaczenie. Przez Chrystusa Pana naszego.- Amen.(Kaplan skrapia popiol i okadza).

Ant:- Odmienmy szaty w popiele i wlosiennicy poscmy i placzmy przed Panem, bo Bog nasz, pelen litosci, gotow nam odpuscic grzechy.

Ant :- Miedzy przedionkiem a oltarzem niech placza kaplani iblagaja: Przepusc, Panie, przepusc ludowi swemu i nie dozwol zamilknac ustom , co Ciebie slawia, Panie.(podczas tych Antyfon Kaplan posypuje glowy popiolem): Pamietaj czlowiecze, zes jest prochem i w proch sie obrocisz.-( Na koncu odmawia):

Modlmy sie :- Daj nam ,Panie,swietym postem zaczac chrzescijanskie bojowanie, abysmy w walce ze zlymi duchami znalezli pomoc i obrone we wstrzemiezliwosci.
Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
--------------------------------------------------------
Quelle : Ks.Piotr Turbak
Pojdz za mna
Modlitewnik Zakonny
Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy
Krakow 1957 (str.1oo.101.102.103,104)
----------------------------------------------------------
Tak piekne modlitwy - a przeciezsa msze sw.dwie i caly okres Wielkiego Postu naswietlony tak jasno i pieknie - ale w moich notatkach - znajda pozniej miejsce : na razie niech sie cieszy moje serce.
----------------------------------------
Pozny wieczor nadciagnala nad Karczowke : pewnie Brat Kalikst juz sie niecierpliwi , gdie sie podziewam.
Otoz to; wszedzie pospiech.
Poradz cos, Swiety Wincenty,nie zapominaj o mnie ! . Amen.


FAKT
 
 Copyright © 2010 by Andrzej Antoni Czerwiński Kielce.  All rights reserved